MÜYESSİR

Hayırda ve şerde kulunun yolunu kolaylaştıran, dinde kolaylık veren, hiç kimseye gücünün üstünde yük yüklemeyen

... Allah, size kolaylık diler, zorluk dilemez. (Bu kolaylık) sayıyı tamamlamanız ve sizi doğru yola (hidayete) ulaştırmasına karşılık Allah'ı büyük tanımanız içindir. Umulur ki şükredersiniz. (Bakara Suresi, 185)

Allah insanları daima kolaylığa yöneltir. Kulları için seçip beğendiği İslam dininin temelinde de hep bu kolaylık vardır. Kuran'da dinin kolaylığı şöyle bildirilir:

Allah adına gerektiği gibi cehd edin (çaba harcayın). O, sizleri seçmiş ve din konusunda size bir güçlük yüklememiştir, atanız İbrahim'in dini(nde olduğu gibi)... (Hac Suresi, 7

Kuran öğüt almak isteyenler için kolaylaştırılmıştır. İçindeki hükümler hep insan yaşamında kolaylık sağlayacak şekildedir. Örneğin Allah kör, topal ya da hasta olana sorumluluk yüklememiş, savaşın kızıştığı anlarda, yolculukta, açlıkta, zor şartlarda özellikle kullarına kolaylık sağlayacak yollar göstermiş, insanları, günahları her ne olursa olsun ettikleri samimi bir tevbeyle bağışlayacağını söylemiştir. Ayette şöyle buyrulur:

Andolsun Biz Kuran'ı zikr (öğüt alıp düşünmek) için kolaylaştırdık. Fakat öğüt alıp-düşünen var mı? (Kamer Suresi, 17)

Öte yandan müminlerin her türlü başarıya ulaşmasının kolaylığına da, "Ve seni kolay olan için başarılı kılacağız." (Ala Suresi, ayetiyle dikkat çekmiştir:

İnsanın hissettiği ya da gözüyle gördüğü her kolaylık Allah'tandır. Tüm bu kolaylıklar Allah'ın şanındandır. O merhametlilerin en merhametlisidir. Ve kulları üzerine ağır yük yüklemeyendir:

Allah (ağır yükleri) sizden hafifletmek ister. (Çünkü insan zayıf olarak yaratılmıştır. (Nisa Suresi, 2

Allah insanı yarattığı gibi onun nelere güç yetirip nelere yetiremeyeceğini bilir. Bu yüzden kullarının hiçbir işinde zorluğa rıza göstermez. Allah Kuran'da, "... Allah, size kolaylık diler, zorluk dilemez..." (Bakara Suresi, 185) ayetiyle bu gerçeği haber verir.

Aksine Allah, kullarının üzerindeki yükü kaldırır. Onlara en zor şartlarda bile mutlaka bir kolaylık verir. Her zorluktan bir çıkış yolu gösterir. Bu nimetini kullarına Kuran'da şöyle hatırlatır:

Biz, senin göğsünü yarıp-genişletmedik mi?

Ve yükünü indirip-atmadık mı?

Ki o, senin belini bükmüştü;

Senin zikrini (şanını yüceltmedik mi?

Demek ki, gerçekten zorlukla beraber kolaylık vardır.

Gerçekten güçlükle beraber kolaylık vardır. (İnşirah Suresi, 1-6)

Allah mümin kullarına rızasına ve rahmetine ulaşmanın yollarını kolaylaştırırken, inkarcılar için de ahlaklarına uygun, hak ettikleri şekilde azabın kolaylaştırılacağını haber vermektedir:

Kim de cimrilik eder, kendini müstağni görürse,

Ve en güzel olanı yalan sayarsa,

Biz de ona en zorlu olanı (azaba uğramasını kolaylaştıracağız. (Leyl Suresi, 8-10)

MÜZEKKİ

Her kusur ve ayıptan, manevi kirlerden kullarını temize çıkaran, temizleyen

Kendilerini (övgüyle) temize çıkaranları görmedin mi? Hayır; Allah, dilediğini temizleyip yüceltir. Onlar, 'bir hurma çekirdeğindeki iplikçik kadar' bile haksızlığa uğratılmazlar. (Nisa Suresi, 49)

Hatasızlık, kusursuzluk yalnız Allah'a mahsustur. İnsan ise unutabilir, yanılabilir, gaflete düşüp hata yapabilir. Bu durum insanın her konuda aciz olduğunun ve herşeyde Allah'a muhtaç olduğunun bir göstergesidir. Mümine düşen, hata ve günahını fark ettiğinde hemen pişmanlık duyup vazgeçmek, tevbe ederek aynı günahı tekrar işlememeye özen göstermektir. Yoksa kendini hatasız, günahsız göstermek, temize çıkarmak değil... Zira böyle yapmak başlı başına bir hatadır. Bir ayette şöyle buyrulur:

Ki onlar, ufak tefek günahlar dışında, günahın büyük olanından ve çirkin utanmazlıklardan kaçınırlar. Şüphesiz senin Rabbin, mağfireti geniş olandır. O, sizi daha iyi bilendir; hem sizi topraktan inşa ettiği (yarattığı ve siz daha annelerinizin karnında cenin halinde bulunduğunuz zaman da. Öyleyse kendinizi temize çıkarıp-durmayın. O, sakınanı daha iyi bilendir. (Necm Suresi, 32)

Samimi bir mümin hatalarının, aczinin bilincindedir, bu yüzden sürekli olarak Allah'tan bağışlanma diler. Allah'ın rahmetini ve rızasını umar. Allah da onun kusurlarını örter, günahlarını bağışlar, gerçek manada temizleyip arındırır, üstün bir konuma yükseltir.

MÜZEYYİN

Süsleyen

Ve bilin ki Allah'ın Resûlü içinizdedir. Eğer o, size birçok işlerde uysaydı, elbette sıkıntıya düşerdiniz. Ancak Allah size imanı sevdirdi, onu kalplerinizde süsleyip-çekici kıldı ve size inkarı, fıskı ve isyanı çirkin gösterdi. İşte onlar, doğru yolu bulmuş (irşad) olanlardır. (Hucurat Suresi, 7)

İmanı sevmek ve imanın etkisiyle maddi ve manevi lezzetlerden zevk almak, inkardan ise nefret edip onu çirkin görmek, her ne kadar doğal bir davranış gibi görünse de aslında tamamen Allah'ın lütfu sayesinde kavuşulan bir nimettir. Allah bu metafizik durumu yukarıdaki ayetiyle bildirmiştir.

Buna karşın Allah, bu büyük lütuf ve ihsanın değerini müminlere göstermek için aynı durumun tersini de inkar edenler için yaratmıştır. İnkar edenler imanın içerdiği güzellikleri "mucizevi bir biçimde" göremez, aksine dinden uzak yaşayanların karanlık ve sıkıntı verici "zulüm" sisteminden zevk alırlar. İnkar edenlerin sistemlerinin içerdiği tüm pislikler ve kötülükler, onlar için "süslü" kılınmıştır. Allah Kuran'da bu sırrı şöyle haber verir:

Şimdi Rabbinden apaçık bir belge üzerinde bulunan kimse, kötü ameli kendisine 'süslü ve çekici gösterilmiş' ve kendi heva (istek ve tutku)larına uyan kimseler gibi midir? (Muhammed Suresi, 14)

Allah'ı tanıyan, ve O'nun üzerindeki rahmetini gören, O'nun sayesinde var olduğunu ve sevip-hoşlandığı herşeyin O'ndan geldiğini fark eden mümin ise Allah sevgisinin ve imanın üstünlüğüne ulaşır. İman eden bir insan Allah'ın dışında hiç kimseyi hoşnut etme ihtiyacı duymaz ve Allah'tan başkasından medet ummaz. Öyle ki kalbi yalnızca Allah'ı anmakla tatmin bulur. Allah rızası için bir iş yapmayı, güzel ahlaklı olmayı, Allah'ın emir ve yasaklarını gözetmeyi, Müslümanlara düşkünlüğü, ahiret için salih amellerde bulunmayı sevinç ve mutluluk vesilesi olarak görür.

Kuşkusuz böylesine sağlam ve güçlü bir iman, ancak Allah'ın müminlere olan lütfu sayesinde olmaktadır.

MÜZİL

Zillete düşüren, hor ve hakir eden

Bundan böyle yeryüzünde (size tanınmış bir süre olarak) dört ay dolaşın. Ve bilin ki Allah'ı aciz bırakacak değilsiniz. Gerçekten Allah, inkar edenleri hor ve aşağılık kılıcıdır. (Tevbe Suresi, 2)

Hor ve hakir edilme, Allah'ın inkarcıları uğrattığı "dünya azabı"nın bir parçasıdır. Tüm hayatlarını başkalarına gösteriş yapmak, onlardan takdir toplamak için sürdüren inkarcılar için 'hor ve aşağılık kılınma', son derece büyük bir azaptır. Allah Kuran'da dünyada verilen bu azabın özelliğini şöyle bildirir:

Onlardan öncekiler de yalanladı; böylece azab onlara hiç şuurunda olmadıkları bir yerden gelip-çattı. Artık Allah, onlara dünya hayatında 'horluğu ve aşağılanmayı' tattırdı. Eğer bilmiş olsalardı, ahiretin azabı gerçekten daha büyüktür. (Zümer Suresi, 25-26)

İşte Allah, bu hor ve aşağılık kılıcı sıfatını müminlerin ve özellikle de elçinin eliyle gösterir. Bu gerçeğe, yani müminlerin inkarcılara musallat kılınmasına Kuran'da şöyle işaret edilmiştir:

... Allah, onları sizin ellerinizle azablandırsın, hor ve aşağılık kılsın ve onlara karşı size zafer versin, mü'minler topluluğunun göğsünü şifaya kavuştursun. Ve kalblerindeki öfkeyi gidersin. Allah dilediğinin tevbesini kabul eder. Allah bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir. (Tevbe Suresi, 14-15)

Kuran'da bize bildirildiğine göre, Hz. Süleyman kendi iktidarında, inkarcılara korku salmış ve onları hor ve aşağılık kılma konusunda hiç taviz vermemiştir. Hz. Süleyman inkarcı kavme yolladığı mesajda şöyle demişti:

"Sen onlara dön, Biz onlara öyle ordularla geliriz ki, onların karşı koymaları mümkün değil ve Biz onları oradan horlanmış-aşağılanmış ve küçük düşürülmüşler olarak sürüp çıkarırız." (Neml Suresi, 37)

Öte yandan Allah pek çok ayetinde, ahirette inkarcılara alçaltıcı bir azap olduğunu haber verir. Bu, inkarcıların dünya hayatındaki kibir ve büyüklenmelerine karşılık Allah'ın takdir ettiği bir cezadır. Çünkü dünya hayatında inkarcıların en büyük hedeflerinden biri, başka insanlar tarafından takdir edilmektir. Bu nedenle de hayatlarını Allah'ı övmekle değil, kendilerine övgü toplamakla geçirirler. Allah da bu beklentilerine karşılık olarak cehennemdeki azaplarını bunun üzerine kurmuştur. Cehennemde en büyük yıkımı ise insanların karşısında küçük düşüp aşağılanınca yaşayacaklardır. Bir ayette şöyle buyrulur:

İnkar edenler ateşe sunulacakları gün, (onlara şöyle denir "Siz dünya hayatınızda bütün 'güzellikleriniz ve zevklerinizi tüketip-yok ettiniz, onlarla yaşayıp-zevk sürdünüz. İşte yeryüzünde haksız yere büyüklenmeniz (istikbarınız) ve fasıklıkta bulunmanızdan dolayı, bugün alçaltıcı bir azab ile cezalandırılacaksınız." (Ahkaf Suresi, 20)

Allah'ın cehennemde hazırladığı horlanma ve aşağılanma benzersizdir ve binbir çeşidi vardır. Cehennemdeki bu aşağılanmanın inkarcıların ruhunda yarattığı küçülmüşlük, fiziklerine de yansır, yüzlerini bir zillet sarıp kaplar: Konuyla ilgili ayetler şöyledir:

O gün, öyle yüzler vardır ki, 'zillet içinde aşağılanmıştır.' (Gaşiye Suresi, 2)

Kötülükler kazanmış olanlar ise; her bir kötülüğün karşılığı, kendi misliyledir. Bunları bir zillet sarıp kaplar. Onları Allah'tan (kurtaracak) hiçbir koruyucu yok. Onların yüzleri, sanki bir karanlık gecenin parçalarına bürünmüş gibidir. İşte bunlar ateşin halkıdırlar; orada süresiz kalacaklardır. (Yunus Suresi, 27

NASIR

Yardım eden

Onlara yardım ettik, böylece üstün gelenler oldular. (Saffat Suresi, 116)

İnananların tek yardımcısı ve velisi Allah'tır. Müminler her türlü zorlukta, her türlü şartta O'ndan yardım dilemişler ve Allah da onlara icabet etmiştir. Peygamberler bir hüküm vermeleri gerektiğinde adaleti sağlayabilmek ve dünyada Allah'ın rızasını kazanmak amacıyla harcanabilecek mal, mülk için ayrıca hastalandıklarında şifa bulmak için ve bir insanın hayatının her anında isteyebileceği herşey için yalnızca Allah'a yönelmişlerdir. Allah da onların bu samimi isteklerine icabet etmiş ve onlara her konuda yardım etmiştir. Allah kitabında elçilerine şu vaatlerde bulunmuştur:

Andolsun, (peygamber olarak) gönderilen kullarımıza (şu) sözümüz geçmiştir: Gerçekten onlar, muhakkak nusret (yardım ve zafer) bulacaklardır. (Saffat Suresi, 171-172)

İşte böyle; Biz, her peygambere suçlu-günahkarlardan bir düşman kıldık. Yol gösterici ve yardımcı olarak Rabbin yeter. (Furkan Suresi, 31)

Allah müminlerin de yegane yardımcısıdır. Kuran'da Allah, "... İman edenlere yardım etmek ise, bizim üzerimizde bir haktır." (Rum Suresi, 47) ayetiyle tüm iman eden kullarına yardım edeceğini haber vermiştir. Ancak Allah'ın yardımını kazanmak için en önemli şartlardan bazıları, O'nun dinine yardım etmek, sınırlarını koruma konusunda titizlik göstermek ve bu uğurda gayret etmektir.

İşte böyle samimi bir çabanın karşılığında müminler daima Allah'ın yardımıyla karşılık bulurlar. Zafer, Allah'ın vaat ettiği gibi, yalnızca Rabbimiz'e inananların, O'nun rızası ve hoşnutluğu için gayret gösterenlerindir. Bir ayette şöyle buyrulmaktadır:

Allah, içinizden iman edenlere ve salih amellerde bulunanlara va'detmiştir: Hiç şüphesiz onlardan öncekileri nasıl 'güç ve iktidar sahibi' kıldıysa, onları da yeryüzünde 'güç ve iktidar sahibi' kılacak, kendileri için seçip beğendiği dinlerini kendilerine yerleşik kılıp sağlamlaştıracak ve onları korkularından sonra güvenliğe çevirecektir. Onlar, yalnızca Bana ibadet ederler ve Bana hiçbir şeyi ortak koşmazlar. Kim bundan sonra inkar ederse, işte onlar fasıktır. (Nur Suresi, 55)

Dünyada müminleri yalnız ve yardımsız bırakmayan Allah, ölümlerinden sonra ahiret hayatlarında da onların yegane velisi ve yardımcısı olacaktır. Allah müminlere dünyada ve ahirette yardım edeceğini vaat etmiştir ve şüphesiz Allah vaadinden asla dönmeyendir:

Şüphesiz Biz elçilerimize ve iman edenlere, dünya hayatında ve şahidlerin (şahidlik için) duracakları gün elbette yardım edeceğiz. (Mümin Suresi, 51)